آسم يک بيماري مزمن (بلند مدت) مربوط به ريهها ميباشد. اين بيماري، مسيرهاي هوايي درون ريه را ملتهب و باريک ميکند به طوري که تنفس دشوار ميشود. آسم درمانپذير نيست اما فرد بيمار ميتواند با مديريت بيماري آسم، به زندگي معمول خود ادامه دهد.
در بيماران آسم، برخي اوقات التهاب و تنگي مجراهاي تنفسي شديدتر از هميشه ميشود که به آن حملات آسم گفته ميشود. اين حملات ممکن است چند دقيقه الي چند ساعت يا حتي چند روز طول بکشند.
بهترين راه کنترل آسم، دوري از عوامل تحريک کنندهاي است که موجب حمله آسم ميشوند. همچنين داروهايي براي جلوگيري از علائم آسم و يا تسکين آنها وجود دارد.
طبق تخمينها، از هر 13 نفر يک نفر مبتلا به آسم ميباشد.
بيماري آسم ميتواند هر کدام از علائم زير را داشته باشد:
سرفه
تنگي نفس
تنفس کوتاه و سريع
خس خس کردن (صداي سوت مانند در حين نفس کشيدن)
سفتي قفسه سينه
بيماري آسم اگر کنترل نشود، در بلند مدت ميتواند آسيبهاي جبران ناپذيري به ريه فرد بيمار وارد کند. بنا به همين دليل هر فردي با ديدن علائم فوق بايد به پزشک مراجعه کند.
پزشک با يک سري آزمايشهاي فيزيکي و تستهاي عملکردي ريه، بيماري آسم را تشخيص ميدهد. برخي اوقات از تصوير راديولوژي قفسه سينه نيز براي اين منظور استفاده ميشود.
علت اصلي اين بيماري مشخص نيست و تنها چيزي که محققين ميدانند اين است که برخي افراد ريههاي حساستري دارند. اين حساسيت موجب واکنش شديدتر بدن اين افراد، به موارد تحريک کننده راههاي تنفسي ميشود.
هواي سرد، تمرين فيزيکي شديد و تنش و استرس از عوامل تحريک کننده حملات آسم ميباشند.
همچنين برخي آلرژيها و حساسيتها نيز ميتوانند باعث حمله آسم بشوند. اين حساسيتها باعث التهاب مجاري تنفسي و سفت شدن عضلات ريه ميشوند.
از جمله اين موارد ميتوان به حساسيت به گرد و خاک، آلودگي، دود سيگار، برخي غذاها و گرده گل اشاره نمود.
از آن جايي که دليل ابتلا به آسم مشخص نيست بنابراين پيشگيري خاصي براي خود بيماري وجود ندارد. اما از حملات آسم ميتوان پيشگيري کرد.
هر بيمار مبتلا به آسم، با دقت در روند بيماري خود و با مشورت پزشک، ميتواند عواملي که موجب تحريک مجاري تنفسي وي ميشود را شناسايي کند. با دوري کردن از اين عوامل فرد مبتلا به آسم ميتواند از بروز حملات آسم جلوگيري کند.
آسم درمانپذير نيست ولي به راحتي قابل کنترل است. اسپریهای آئروسل و اسپریهای پودر خشک، از متداولترين داروهاي کنترل کننده و تسکين دهنده علائم آسم هستند. اين اسپريها، مواد دارويي که باعث گشاد کردن مجاري تنفسي ميشود را مستقيما به ريهها ميفرستند.
همچنين داروهايي خوراکي نيز براي کنترل آسم وجود دارد. پزشک متخصص با توجه به وضعيت بيمار، اسپري و يا داروي مناسب را براي وي تجويز خواهد کرد.
در ابتداي تشخيص بيماري آسم، ممکن است چندين دارو، تجويز شود اما بعد از مدتي ميزان داروهاي لازم براي کنترل آسم کمتر ميشود.
لازم به ذکر است که مصرف دارو، به تنهايي براي کنترل بيماري کافي نيستند. نکته مهم، دوري کردن از عوامل تحريک کننده حملات آسم است. در ليست زير به مهمترين عوامل تحريک کننده که يک بيمار آسم بايد از آنها اجتناب کند ميپردازيم:
دود سیگار. علاوه بر سيگار کشيدن، حتي در معرض دود سيگار قرار گرفتن هم براي افراد مبتلا به آسم، خطرناک است. اگر فردي در نزديکي شما سيگار روشن کرد از او بخواهيد فورا سيگار خود را خاموش کند يا اين که از آن محيط خارج شويد.
حشره گرد و غبار (مايتها). مايتها حشرات بسيار ريزي هستند که در جاهاي مرطوب و يا در گرد و غبار خانه وجود دارند. رخت خوابها، بيشترين ميزان مايتها را دارند. مايتها باعث ايجاد آلرژي در افراد شده و از عوامل اصلي حمله آسم نيز هستند. براي رهايي از آنها لازم است خانه را تمير نگاه داشته و ملافهها هر هفته با آب داغ شسته شوند.
سوسکهاي آلرژن (حساسيتزا). سوسکها و دفعيات آنها ميتوانند موجب آسم شوند. هميشه راههاي پيدا شدن سوسک در منزل را از بين ببريد.
آلودگی هوا در فضای باز. آلودگی کارخانهها، ماشینها و سایر منابع. با توجه به پيش بيني وضعيت هوا و ميزان آلودگي سطح شهر، براي کارهاي بيرون از خانه، برنامه ريزي کنيد.
حیوانات خانگی خزدار.
کپک و قارچ. فضاي مرطوب خانه به رشد کپک کمک ميکند. رطوبت خانه را در سطح پايين نگاه داريد.
دود حاصل از سوختن چوب يا ديگر گياهان.
عفونت. عفونتهای مرتبط با سرماخوردگي، آنفلوآنزا، ویروس آراسوي (RSV) و عفونتهای سینوس میتواند منجر به حمله آسم شود.
آلرژی، استنشاق برخي مواد شیمیایی و ریفلاکس اسید معده نيز از ديگر عوامل ميباشند.
ورزش شديد، آب و هواي بد مانند هواي سرد و خشک يا رطوبت بالا، برخی داروها، برخی غذاها و برخي رایحهها نیز میتوانند باعث حمله آسم شوند.
بيمار مبتلا به آسم بايد با ثبت تاريخچه حملات خود، عوامل موثر در حملات آسم خود را شناسايي کند و از آنها دوري کند.
علاوه بر دوري از عوامل تحريکزا، يک فرد مبتلا به آسم کارهاي ديگري نيز براي بهبود کيفيت زندگي خود ميتواند انجام دهد.
از آن جايي که حجم چربيهاي اضافه با فشار بر روي دندهها و ريهها، تنفس را مشکل ميکند، کاهش وزن اضافه بدن وضعيت تنفس را بهبود ميبخشد.
در همه افراد ورزش هوازي، موجب افزايش توان ريهها خواهد شد. بيماران مبتلا به آسم هم با تمرينات ورزشي ميتوانند عملکرد تنفس خود را بهبود بخشند. لازم به ذکر است که ورزش کردن بايد در محيط عاري از عوامل تحريکزا (هواي سرد، گرد و خاک، آلودگي و ...) باشد.
علاوه بر اين، ورزش کردن با کاهش تنشهاي عصبي، شانس بروز حملات آسم بر اثر استرس را کم ميکند.
همچنين بهتر است فرد بيمار به جاي مصرف غذاي آماده، غذا را در منزل طبخ کند. چرا که معمولا از مواد اوليه غذاهاي آماده، اطلاع دقيق نداريم و ممکن است ماده تحريکزايي در غذا وجود داشته باشد.
بسياري از سبزيجات و ميوهها حاوي آنتي اکسيدان هستند که براي ريهها مفيد است. مصرف کافي سبزيجات و ميوه براي بيماران آسم ضروري است.
شير و ديگر لبنيات نيز تاثيري در بدتر شدن حملات آسم ندارند و فرد بيمار ميتواند به مقدار لازم از آنها مصرف کند.
هميشه سلامت و تندرست باشيد. پونهسا
آخرین بروزرسانی در 1398/02/05-16:36