خوردن ماست در وعده صبحانه، پنیر پیتزا برای ناهار و یک وعده تشویقی بستنی در آخر شب. برای بسیاری از ما، لبنیات جزء مهمی از وعده غذایی محسوب میشود. با نگاه به رژیمهای غذایی ضد التهاب مفاصل، احتمالا در مورد تاثیر شیر (و سایر فرآوردههای لبنی) در این رژیمها کنجکاو شدهاید.
فرانک هو، متخصص تغذیه و اپیدمیولوژی در دانشکده سلامتی هاروارد آمريکا معتقد است: "پاسخ دقیقی برای این سوال وجود ندارد. محققانی که در این زمینه مطالعه میکنند به نتایج متناقضی دست یافتهاند. یافتههای به دست آمده مبهم بوده و چندان قابل انطباق نیستند."
واضح است که رژیم سرشار از چربیهای اشباع، که به وفور در پنیر و فرآوردههای لبنی پرچرب وجود دارد، میتواند التهاب را افزایش دهد. اما سایر انواع اسیدهای چرب موجود در لبنیات فواید زیادی برای سلامتی دارند که از جمله آن میتوان به کاهش خطر ابتلا به دیابت اشاره کرد.
مقالهای که در سال 2015 در مجله تغذیه به چاپ رسید نشان داد که مصرف لبنیات موجب افزایش التهاب خفیف در نمونه کوچکی از بزرگسالان آلمانی شده است. مطالعهای بر روی بیش از 40000 فرد مبتلا به استئوآرتریت، نشان داد افرادی که محصولات لبنی بیشتری مصرف کردند، نیازمند جراحی مفصل لگن شدهاند. از سوی دیگر، نتایج چندین بررسی نشان داده افرادی که شیر و ماست مصرف میکنند، به احتمال کمتری به نقرس مبتلا خواهند شد.
صرف نظر از اطلاعات ضد و نقیض، به طور کلی تحقیقات تصویر مثبتی از فرآوردههای لبنی به وجود آورده است. مرور 52 مطالعه بالینی که در مجله علم تغذیه منتشر شده بود، به این نتیجه رسید که به طور کلی محصولات لبنی تاثیرات ضد التهابی دارند (به جز افرادی که به شیر گاو حساسيت دارند).
با این حال، نویسندگان آن مقاله اذعان کردهاند که اطلاعات کمی نسبت به مواد تشکیل دهنده مفید یا مضر موجود در محصولات لبنی وجود دارد. فرآوردهها لبنی حاوی تمام انواع مواد مغذی و ترکیبات فعال نظیر: کلسیم، ویتامین دي و انواع چربیها و پروتئین بوده و نسبت این مواد، از غذایی به غذای دیگر متفاوت است.
دکتر هو معتقد است: " لبنیات یک غذای منفرد نیست." این گروه غذایی تنوع وسیعی از ماست، پنیر و بستنیها را شامل میشود. حتی شیر هم از لیوانی به لیوان دیگر، از انواع بدون چربی تا پرچرب متفاوت است. تاکنون مطالعهای انجام نشده است که توان مشخص کردن سود یا زیان یک ماده خاص از یک محصول لبنی خاص را داشته باشد.
در حال حاضر بیشترین شواهد با ثبات در مورد ماست است. "ماست با کاهش التهاب، کاهش مقاومت انسولین و پیشگیری از دیابت نوع 2 مرتبط است". محققان تغذیه معتقدند خاصیت ضدالتهابی ماست ناشی از ترکیبات پروبیوتیکی آن است. اما همچنان اطلاعات بیشتری در این زمینه باید صورت بگیرد.
با توجه به موارد گفته شده تا به اینجا، ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که کدام دسته از این گروه غذایی را در برنامه غذایی خود جای دهید. باید گفت که بستگی دارد!
برخی افراد قادر به هضم لاکتوز (نوعی قند موجود در محصولات شیر) نیستند، علایم عدم تحمل لاکتوز شامل: نفخ، اسهال و تجمع گاز در رودهها بعد از خوردن شیر یا فرآوردههای آن است.
برخی افراد که مشکلی در هضم لاکتوز ندارند، ممکن است نسبت به سایر فرآوردههای لبنی حساسیت داشته باشند. برای مثال، محققان بر روی نوعی پروتئین به نام A1 بتاکازئین کار میکنند که در اکثر شیرهای تهیه شده دریافت میشود. با این حال، چند نژاد از گاوها شیری تولید میکنند که تنها حاوی نوع A2 از بتاکازئین است. تعداد انگشت شماری از تحقیقات نشان دادهاند افرادی که از شیر با کازئین A2 استفاده میکنند، به احتمال کمتری دچار نارحتیهای گوارشی و التهاب خواهند شد. اما این تحقیقات هنوز در مراحل اولیه بوده و نمیتوان به نتیجه قطعی در مورد چگونگی تاثیر A1 بر التهاب مفاصل رسید.
بعضی از بیماران مبتلا به التهاب مفاصل به صورت تجربی دریافتهاند که پرهیز از چند غذای مشخص میتواند از شدت بیماری آنها کم کند. به نظر میرسد، این رژیم برای سایر بیماران چندان تفاوتی ایجاد نخواهد کرد. برای اینکه بفهمید به شیر گاو حساسیت دارید، میتوانید از رژیم محدود شده استفاده کنید. برای مدتی مصرف لبنیات را قطع کنید و مجددا مصرف آن را شروع کنید تا متوجه تاثیر آن شوید.
دکتر سیمین میدانی، محقق ارشد آزمایشگاه تغذیه در دانشگاه تافتس شهر مدفورد در این باره میگوید: اگر هیچ نشانه منفی مشاهده نکردید میتوانید بدون نگرانی مصرف لبنیات را در رژیم خود ادامه دهید.
دکتر میدانی توصیه میکند که اگر دچار عدم تحمل لاکتوز نیستید، از ماست به دلیل خواص پروبیوتیک آن استفاده کنید. همانند سایر مسایل زندگی، رعایت تعادل و میانهروی در رژیم غذایی نیز اهمیت دارد. مصرف بیش از حد لبنیات پر چرب یا لبنیات حاوی شیرینکنندههای مصنوعی، میتواند موجب اضافه وزن و چاقی شود که به خودی خود با التهاب مزمن در ارتباط است. کنترل وزن در کاهش التهاب اهمیت داشته و مصرف لبنیات کم چرب میتواند به این فرایند کمک کند.
اگر تصمیم گرفتهاید که مصرف لبنیات را قطع کنید، حتما از مواد غذایی جایگزینی که خواص مشابه لبنیات را داشته باشند استفاده کنید. منابع مفید برای کلسیم شامل: کولارد سبز (نوعی کلم)، سویا، نخود، بادام، کلمبرگ، نوشیدنیهای غنی شده از کلسیم و شیرهای غیر لبنی (مانند شیر سویا يا بادام) است. برای تامین ویتامين دي نیز میتوانید از تخممرغ، غلات، نوشیدنیهای غنی شده و شیرهای غیر لبنی استفاده کنید.
حتما برچسب مواد تشکیل دهنده شیر را چک کنید چراکه برخی از آنها حاوی مقدار زیادی شکر هستند. اگر از رژیم محدود شده استفاده میکنید، باید به مواد غذایی جایگزین نیز اهمیت دهید. با خوردن دونات به جای ماست ساده در وعده صبحانه، احتمالا دچار مشکلات بزرگتری در آینده خواهید شد.
هميشه سلامت و تندرست باشيد. پونهسا
آخرین بروزرسانی در 1398/06/11-00:26